اتاق مانیتورینگ
|
- اتاق کنترل مرکزی دوربین مداربسته
شکل 1. اتاق مانیتورینگ
امکانات اتاق مانیتورینگ:
۱٫ جمع آوری تصاویر از نقاط مختلف در یک محل
۲٫ کنترل یک دوربین از چند نقطه
۳٫ تعیین دسترسی هر یک از افراد به تصاویر
۴٫ نظارت بر تصاویر کلیه دوربین ها
۵٫ دسترسی به تصاویر ضبط شده ،کنترل دوربین ،تنظیمات و …
با اتاق های مانیتورینگ و سیستمهای دوربین مداربسته یکپارچه که درارای طراحی خوبی هستند، میتوان به امنیت بالاتر با استفاده از افراد کمتر، بالا رفتن کارآمدی اپراتورها و افزایش مسئولیت پذیری دست یافت.
- طراحی ارگونومیک
اگر محيط اتاق کنترل٬ وسايل مورد استفاده و وظايف٬ طراحی ارگونوميک نشده باشند می توانند در اپراتور ايجاد حس عصبانيت٬ ناکامی٬ اضطراب٬ افسردگی و خستگی نمايند. اين اثرات فيزيولوژيکی همچنين برای سلامت زيان آور بوده و ممکن است با مشکلات معدوی – روده ای و قلبی عروقی همراه گردند. از سوی ديگر استرس شغلی می تواند باعث از دست دادن انگيزه و تعهد٬ کشمکش بين همکاران و افت کارايی شود.
- تعریف ارگونومی
اپراتورها به نحو بسیار موثرتری انجام وظیفه خواهند کرد اگر:
- به راحتی بر روی صندلیهایی که طراحی ارگونومیک شدهاند نشسته باشند.
- مانیتورها در وضعیت خوب و صحیح (از نظر ارکونومیک) نصب شده باشند.
- میزان روشنایی برای دیدهبانی تصاویر دوربینها مناسب باشد.
- موارد زیر بر داشتن یک اتاق مانیتورینگ ایده آل دخیل هستند:
- اندازه و شکل اتاق مانیتورینگ
همچنین باید فضای کافی برای نگهداری از تجهیزاتی که در مواقع ضروری بدون ایجاد وقفه در روند طبیعی کار اتاق کنترل، مورد استفاده قرار میگیرند، وجود داشته باشد. اگر احتمال میرود که سیستم دوربیهای مدار بسته در آینده گسترش باید، باید فضای کافی برای ایستگاههای کاری اضافی و تجهیزات با رعایت شرایط ارگونومیک وجود داشته باشد.
حداقلهایی برای اندازه مناسب در اتاق مانتورینگ در شکل زیر قابل مشاهده است.
شکل 2. کنسول سه موقعیتی
شکل 3. کنسول چهار موقعیتی
شکل 4. نمونه جانمایی اتاق کنترل
 الف  |
 ب |
| شکل 5. حداقل اندازه اتاق تجهیزات الف) دیواری ب) نصب شده با رک |
|
- موقعیت درها
شکل 6. اندازه انواع در جهت انتخاب مناسب.
شکل 7. اندازه ویلچر جهت انتخاب مناسب در.
- سرویسهای بهداشتی
پنجرهها
پنجرهها باید در هر مکانی از اتاق کنترل که امکان استفاده از نور طبیعی وجود دارد، تعبیه شوند. نور طبیعی از نظر بیشتر مردم به نور مصنوعی برتری دارد، زیرا نمایی از دنیای خارج را نشان میدهد. باید برای کنترل میزان نور ورودی پرده تعبیه شود و مکان پنجره ها نسبت به مانیتور و خط دید اپراتور در بهترین وضعیت قرار گرفته باشد. استاندارد نوری برای صفحات افقی 500-800 لوکس و برای صفحات عمودی 200 لوکس است.
- روشنایی
بازتاب نور در مانیتورها، ناشی از مدیریت ضعیف نورپردازی میتواند باعث مبهم شدن اطلاعات تصویر دوربین، مانع دقت اپراتور به جزئیات یا از دست دادن یک رخداد در مانیتور شود.
نمونهای استاندارد از نورپردازی در شکل زیر آمده است.
شکل 8. نورپردازی استاندارد.
- دما و تهویه
- طراحی مناسب برا ی ایستگاه کاری
نمونهای از ابعاد درست ایستگاه کاری در شکل زیر قابل مشاهده است.
.png)
شکل 9. ابعاد استاندارد ایستگاه کاری.
شکل 10. زاویه دید مناسب.
- صندلی مناسب
حالت ایده آل نشستن بر روی صندلی در شکل زیر قابل مشاهده است.
شکل 11. حالت استاندارد نشستن بر روی صندلی.
- مانیتورها
مانيتورها بايد در وضعيتی قرار داده شوند که هنگامی که اپراتور آنها را ديده بانی می کند از پذيرش (عادت به) وضعيت ناصحيح نشستن بيش از چند دقيقه در يک زمان جلوگيری شود. اگر مانيتور بيش از اندازه در ارتفاع يا در عرض قرار داده شود اپراتور مجبور خواهد شد برای ديدن آن٬ گردن خود را بالا آورد که منجر به خستگی عضلانی و عدم تمايل اپراتور برای ديدن مانيتور به دليل احساس ناراحتی خواهد گرديد
مانيتورهايی که برای نظارت تصاوير دوربين های مدار بسته از نزديک استفاده می شوند معمولاً٬ مانيتورهای حادثه يا نقطه ای ناميده شده و اجازه می دهند که اطلاعات تصاوير بدون خطا و در لحظه ديده بانی شوند. مانيتورهای حادثه بايد مستقيماً روبروی اپراتور و در فاصله تقريبی ۰ / ۵ تا ۱ / ۵ متری و با اندازه قطر ۹ – ۱۶ اينچی (۲۲ – ۴۰ سانتی متری) از وی نصب شوند. و اپراتور به آسانی بتواند متناوباً در وضعيت نشسته٬ به هر يک از آنها نگاه کند. بهتر است که دو يا سه مانيتور حادثه روی ميز کار مستقر گردد تا اپراتور بتواند تصاوير نشان داده را بر روی مانيتور مرکزی نظاره کرده و از مانيتورهای مجاور برای مشاهده ديگر تصاوير که اولويت بالايی دارند استفاده کند. مانيتورها همچنين می توانند دورتر از ايستگاه کاری به صورت مجموعه (رديف و ستون) يا رديفی قرار داده شوند که اين امر می تواند به دليل ارائه تعداد بيشتر عکس٬ مفيد باشد.
مانيتورهای مجموعه ای بايد در فاصله بيشتری از اپراتور نصب شده و اندازه بزرگ تری داشته باشند به عنوان مثال بين ۱۷ – ۲۸ اينچ (۴۲ – ۷۰ سانتی متر). ثابت شده است که تصاوير نشان داده شده در مانيتورهای مجموعه ای برای به دست آوردن نمای کلی٬ بيشتر از برداشت جزييات مفيد هستند.
در جايی که بر اساس نوع وظيفه به تصاوير بزرگ که بايد مرتباً اسکن شوند نياز است تا درک کلی راجع به محدوده های تحت پوشش يا تشخيص سريع اينکه نماهای کدام دوربين بايد مواظبت و دقت بيشتری شود٬ استفاده از مانيتورهای مجموعه ای٬ نماهای دو بخشی يا تصاوير قابل تعويض (سوييچ شدن) می تواند مناسب باشد. ساختار اطلاعات روی صفحه نمايش به اپراتور در تحليل و ارزيابی موثرتر تصاوير کمک خواهد نمود. تصاوير مجموعه مانيتور بايد براساس موقعيت و مکان يا پس از انتخاب دسته بندی شوند. زيرا آنها تصاوير نقاط خطرناک و محوطه های خاص را نشان می دهند. اين امر به اپراتور در مشاهده ترتيب يافته و منظم اين تصاوير بيشتر از ديده بانی تصادفی٬ که روشی بدون انگيزش و تحرک و با تأثير کمتر برای استفاده از دوربين های مدار بسته است٬ کمک خواهد کرد.
با کمک تکنولوژی چند تصوير مجزا در يک صفحه نمايش يا تصاوير چندتايی توسط اسکن های متعدد و زياد دوربين٬ جانمايی های متفاوتی از تصوير روی يک صفحه نمايش ارائه خواهد شد. تصاوير چندتايی باعث کاهش جزييات عکس برای اپراتور می گردد که اين امر وظايف بصری اپراتور مانند کنترل تمرکز بدون هر نوع خطا يا خواندن مطالب روی صفحه با شرايط دشوارتر را می طلبد. تاجايی که شانس بروز خطا را افزايش می دهد. درصورتی که لازم است اپراتور جزييات روی تصوير را برداشت کند٬ حداکثر تعداد ۴ عکس در هر مانيتور توصيه می شود.
تعويض اتوماتيک عکس ها يک روش تناوبی برای ارائه تصاوير در دوربين های مدار بسته است ليکن درجايی که کشف هرگونه تغيير در جزييات تصاوير برای اپراتورها الزاميست٬ به اين دليل که اين روش ممکن است باعث گيج شدن يا مزاحمت و همچنين ديده نشدن تغييرات و جزييات گردد بايد از آن جلوگيری شود.
يکی از مسائل قابل ملاحظه و مهم تعداد عکس های دوربين است که يک اپراتور دوربين های مدار بسته به تنهايی و به طور موثر در هر لحظه قادر به ديده بانی آنها باشد. اگرچه تحقيقات در اين زمينه مدرک قاطعی را ارائه نکرده است ليکن خود اپراتورها بر اين باورند که حداکثر تعداد نماهای دوربين که آنها قادر به ديده بانی موثر آنها می باشند، ۱۶نما يا کمتر است و فقط بيش از نيمی از اپراتورها گفته اند که حداکثر توانايی آنها بين ۱ تا ۴ نما از دوربين است. تجربه نشان داده است چنانچه تعداد مانيتورها افزايش يابد٬ کارايی ناظرين در يافتن اهداف در مرکز تصاوير شروع به کاهش می کند.
همچنین مانیتورها در اتاق مانیتورینگ میتواند به صورتهای مختلف گروهبندی شود که این گروه بندی در شکل زیر قابل مشاهده است.
شکل 12. گروهبندی مانیتورها.
3. اپراتورهای مناسب و آموزش دیده
بسياری از وظايف اپراتورهای دوربين های مداربسته نيازمند قوه باصره و ديدن هستند بنابر اين مهم است که از طراحی اتاق کنترل جهت بهبود کارايی ديداری اطمينان حاصل شود. عوامل موثر در کارايی و راحتی ديداری شامل: روشنايی (مصنوعی و طبيعی)٬ کيفيت و نحوه قرار گيری صفحه نمايش ها و خواص سطوح درون اتاق کنترل است. خستگی چشمی٬ چشم های قرمز يا دردناک و سردرد می تواند نتيجه قرارگرفتن در معرض نور ضعيف در طول شيفت کاری بوده که منجر به افت کارايی ديداری به همراه احساس ناراحتی در اپراتور خواهد شد.
3.1. آموزش جهت کار صحیح
همچنین طریقه کار صحیح باید به اپراتورها آموزش داده شود. وضعيت بدنی ناصحيح و تحرک ناکافی می تواند منجر به اختلالات اسکلتی عضلانی گردد. اگر اپراتور به دليل ضعف در طراحی ايستگاه کاری٬ تجهيزات و يا صندلی٬ يک وضعيت بدنی ناصحيح يا چرخش بدن درحين کار را دائماً داشته و آن را در خود حفظ نمايد٬ منجر به دامنه ای از مشکلات فيزيولوژيکی توام با آسيب های قسمت فوقانی تنه (سر٬ گردن٬ دستها٬ بازوها و مچ ها) می گردد. به طور خلاصه٬ ممکن است اپراتور خستگی موقت٬ درد يا ناراحتی در اندام های تحتانی و احساس سوزش در انگشتان را تجربه کند و در شرايط حاد می تواند منجر به ناتوانی های جدی تر آشکار مانند آسيب های ناشی از کار اندام های فوقانی (WRULDs) شود.
طمينان يافتن از اينکه طراحی اتاق کنترل توسط افراد دوره ديده و با مهارت صورت گرفته است و نيز ايجاد دوره های آموزشی کافی با موضوع ايمنی و سلامت برای اپراتور می تواند به پيشگيری از بروز اين گونه ريسک ها که تأثير معکوس بر سلامت و ايمنی٬ کارايی و راحتی دارند کمک کند.
3.2. زمان دیدهبانی مناسب
اگرچه تحقيقات انجام شده مدرک قطعی مبنی بر طول مدت زمانی که يک اپراتور می تواند ديده بانی موثر داشته باشد را ارائه نکرده اند ليکن اپراتورهای ديده بان دوربين های مداربسته مرکز شهر بر اين باورند که بيشترين زمان٬ بين ۳۰ دقيقه تا ۲ ساعت است. قوانين مديريت بهداشت و ايمنی (HSE) دستورالعمل استفاده از صفحه نمايش را بيان کرده است. اگرچه اين قوانين استفاده اصلی از صفحه نمايش ها را به عنوان تماشای تلويزيون و فيلم مستثنی کرده است ليکن توصيه های HSE به کليه نيازهای بصری که در آنها از صفحه نمايش ها استفاده می شود مربوط می گردد. اين قوانين درجهت پيشگيری از خستگی ناشی از اين گونه وسايل است: استراحت های کوتاه و دوره ای٬ رضايت بخش تر از استراحت های بلند مدت اما اتفاقی (درصورت به دست آمدن فرصت) است. به عنوان مثال ۵ – ۱۰ دقيقه استراحت بعد از ۶۰ – ۵۰ دقيقه نظارت مداوم و يا (توام با) کار با صفحه کليد بهتر از ۱۵ دقيق استرحت در هر ۲ ساعت است. روز کاری اپراتورها بايد برنامه ريزيی و سازماندهی شود تا اپراتورها بتوانند اجباراً در فواصل معين زمانی به دور از صفحه نمايش ها استراحت کنند. اما اين زمان های استراحت بايد به نحوی برنامه ريزی شوند که مطابق با اوقاتی باشد که احتمال وقوع حوادث در آنها کمتر است. بايد برای اپراتورها زمينه آموزش بهداشت و ايمنی درجهت کاهش ريسک های شرح داده شده که با کار بصری توام هستند فراهم شود. اپراتورها بايد از تماشای تلويزيون در ساعات استراحت بر حذر شوند.